2 słowa o ...

... chorobie, diagnostyce i badaniach diagnostycznych w ogóle...

Choroba - nieprawidłowe funkcjonowanie organizmu lub jego części. Każda choroba ma swój przebieg naturalny. Przebieg naturalny określa następstwa choroby, które pojawiają się w przypadku nie podjęcia leczenia. Ostatecznym następstwem niektórych chorób jest śmierć organizmu. Przebieg choroby może być ostry, przewlekły i nawracający. Na naturalny przebieg choroby może mieć wpływ zdolność organizmu do samowyleczenia. Na naturalny przebieg choroby wpływają także nasze działania prozdrowotne uwzględniające szerokopojętą profilaktykę. Do podjęcia takiego działania niezbędny jest wysoki poziom zaufania pacjenta do lekarza ponieważ działania podejmujemy w sytuacji gdy nie mamy objawów choroby a jest ona w tzw. stadium subklinicznym. Profilaktyka jest najbardziej skuteczną metodą odraczania i zapobiegania zachorowaniu.

Diagnostyka - rozpoznanie chorób na podstawie ich objawów, badania lekarskiego i analizy wyników badań diagnostycznych.

Objawy - symptomy, cechy charakterystyczne dla danej choroby. Informację o objawach uzyskujemy w czasie wywiadu lekarskiego.

Badanie lekarskie - poszukiwanie objawów choroby poprzez: wywiad, oglądanie, dotyk analizę wyników badań diagnostycznych.

Badania diagnostyczne - metody służące do oceny funkcji i struktury całego organizmu bądź jego części. Badania diagnostyczne wykorzystują osiągnięcia fizyki, chemii, biofizyki, biochemii czy genetyki. Do dyspozycji mamy badania diagnostyczne przesiewowe i ostateczne. Badania przesiewowe i ostateczne mogą badać bezpośrednio dany parametr lub oceniać go pośrednio. Dążymy do tego aby badać bezpośrednio interesujące nas parametry ponieważ to zbliża nas do prawdy. Niestety żadne z badań nie daje nam stuprocentowej pewności, że wynik jest zgodny z prawdą. Wraz z rozwojem medycyny, szeroko pojętej technologii bardziej szczegółowo poznajemy znane nam już od dawna choroby. Pozwala nam to na zastosowanie leczenia przyczynowego, które daje najlepsze efekty.

Diagnoza - czyli rozpoznanie - wniosek dotyczący stanu zdrowia na podstawie badania i analizy wyników badań diagnostycznych. W toku diagnostyki zazwyczaj szukamy dowodów na potwierdzenie istnienia określonej choroby jednak czasami jest tak, że rozpoznanie stawiamy przez tzw. wykluczenie - rozpoznanie z wykluczenia. Sztandarowym rozpoznaniem z wykluczenia jest rozpoznanie zespołu policystycznych jajników ( PCOS ).

Badania diagnostyczne przesiewowe - to proste w wykonaniu, tanie i szybkie badania służące do wyłonienia z grupy badanych osób tych, które są zagrożone poważnym zachorowaniem. Takim badaniem jest znana od prawie stu lat cytologia ginekologiczna. Badania przesiewowe charakteryzują się określoną czułością i swoistością z czym wiążą się takie pojęcia jak: wyniki fałszywie ujemne i wyniki fałszywie dodatnie. Wynik fałszywie ujemny badania przesiewowego - to wynik, który nie wykazuje zagrożenia mimo, że ono istnieje. Bardzo groźny wynik ponieważ tak lekarz jak i pacjent mają poczucie, że nic się nie dzieje i postawienie ostatecznej diagnozy jest odroczone. W tym czasie choroba postępuje. Wynik fałszywie dodatni badania przesiewowego - to wynik, który wskazuje, że jest zagrożenie poważnym zachorowaniem jednak w istocie ono nie występuje. Powoduje on, że pacjent jest poddawany dalszej diagnostyce w celu postawienia rozpoznania ostatecznego. Naraża ono pacjenta niepotrzebnie na diagnostykę często inwazyjną. Idealne badanie to takie, które nie daje wyników fałszywie ujemnych a wszystkie wyniki dodatnie są zgodne z prawdą. Niestety nie mamy takich badań przesiewowych.

Badania diagnostyczne ostateczne to - bardziej zaawansowane badanie, które ma potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Na jego podstawie podejmuje się decyzję o rozpoczęciu terapii. Takim badaniem jest badanie histopatologiczne materiału tkankowego pochodzącego z wycinka tkanki lub całego narządu czy guza.

Badania diagnostyczne bezpośrednie to - badania bezpośrednie interesujących nas tkanek, innego materiału biologicznego czy zjawiska fizycznego będącego wyrazem czynności narządu w poszukiwaniu cech charakterystycznych dla danej choroby ( badania immunohistochemiczne, posiewy, badania genetyczne wykrywające infekcję,  badania dopplerowskie ).

Badania diagnostyczne pośrednie to - badana na podstawie, których stawiamy podejrzenie występowania choroby. Typowym badaniem pośrednim są badania obrazowe: kolposkopia, ultrasonografia, mammografia, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny. W celu potwierdzenia diagnozy po takich badaniach czasami konieczne jest wykonanie badań bezpośrednich.